دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

حکم ابقای سیداشرف شیخ‌الاسلام نی ریز ( و توضیحات تکمیلی آیت الله فقیه امام جمعه نی ریز)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی »
          «چون پیوسته رعایت حال و توجه احوال هریک از ارباب فضل و کمال و اصحاب دانش و افضال خاصه که به نسب شرافت و حسب لیاقت اصلی باشند منظور نظر و پیشنهاد خاطر است از آنجا که جناب مستطاب شریعتمعاب ملاذالاناب آقا سید اشرف شیخ الاسلام نی‌ریز زید فضله از مروجین دین مبین و از ذراری طیبین طاهرین است در دعاگویی دوام دولت ... و ترویج قوانین شریعت ریاضت کشیده و مستوجب افاضت گشته و همواره ترضیه‌ی خاطر...

زندگی نامه سلمان فروتنی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » سلمان فروتنی »
سلمان فروتنی از بزرگان آباده طشک نی‌ریز او فرزند محمد خان بود و به سال ۱۲۷۸ خورشیدی در آباده‌ طشک دیده به جهان هستی گشود. سلمان در سن ۷ تا ۸ سالگی به مکتب‌خانه رفت و از نعمت خواندن و نوشتن برخوردار گردید و پس از آن به زراعت و دامداری مشغول شد. سلمان در  سال ۱۳۰۰ خورشیدی با سروناز (دختر الیاس مهر علی) ازدواج می‌کند؛ و از این پیوند صاحب فرزند نمی‌شود. وی به سال ۱۳۲۱ خورشیدی در پی کمیاب و...

شرح کتاب ظاهرات الفلک (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
اصل این کتاب از اقلیدس است. تنها اطلاعى که از این کتاب داریم، گزارش مختصرى است که خواجه نصیر الدین طوسى در تحریر کتاب ظاهرات الفلک به دست داده است. او در مقدمه کتاب گفته است که در تحریر این کتاب، فقط نسخه پراشتباه و غلطى که تمامى آن تصحیف و تحریف شده بود در دست داشتم ... پس از مدّتى شرحى از نیریزى بر آن یافتم که آن نیز سقم و پر از اغلاط فاحش بود. ظاهرا...

ماده وفات خانم نزهت الملوک
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی » آثار عمان نیریزی »
 این شعر بخشی از مقاله مریم سلطان؛ نزهت الملوک است. شماره های پانوشت 1-31 مربوط به متن مقاله بوده و در همان جا آمده اند.    عمان نی‌ریزی شاعر ماده تاریخ زیر را در وفات پاک‌دخت فتحعلی‌خان، نزهت الملوک نیریزی سروده است:  هُو تاریخ وفات علیا مخدّره‌خانم نزهت‌الملوک طَیّبَ‌ا... مضجَعها چون خانم نزهت‌الملوک آنک(32) بُد بانوی بانوان دنیا با پاکی طینت و عقیدت شد راهسپار ملک عُقبی اوّل به طواف خانه حق احرام ببست و شد به بطحا از بعد اداء امر واجب شد زائر عارج او ادنی(33) هم باقر و مجتبی و...

زیج کبیر و زیج صغیر (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 از این دو اثر نسخه‏ اى در دست نیست. نخستین کسى که از این دو رساله نام برده، ابن‏ ندیم است . ابوریحان بیرونى نیز در القانون المسعودى و افرادالمقال  از این رساله ‏ها استفاده کرده و در موارد متعدد آنها را مورد استناد قرار داده است.      در کتاب طبقات الامم از زیج کبیر سخن به میان آمده است .     در اینجا بخش هایى از القانون المسعودى را که به زیج ابوالعباس نیریزى استناد کرده، نقل مى‏کنیم:      «مسئله:...

قصیده در منقبت حضرت على (ع)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
خنک آن نسیم عنایتى که وزد زکوت على‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌على                                             چه خوش آنکه پرده برافکنى ز رخ نکوت على‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌على من و مهرت اى شه لوکشف،سروجان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نهاده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌همى‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کف                                              نهراسم ار بکشند صف، سپه عدوت على على بظهور ذاتک ما بدا ببهاء وجهک مابها                              ...

علی اصغر آزاد
دانشنامه مشاهیر » نامداران معاصر نیریز »
بنیان گذار مرکز اتمی دانشگاه تهران و رئیس شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تولد 1296 شمسی نی ریز وفات 1377 تهران وی یکی از برجسته‌ترین استادان ممتاز فیزیک دانشگاه تهران و بنیان ‌گذار مرکز اتمی دانشگاه تهران است. او در سال 1296 شمسی در نی‌ریز فارس متولد شد. پدرش هدایت اله آزاد از تجار معتبر نی‌ریز و مادرش بی‌بی فاطمه بیگم خانمی فاضله (دختر حاج شیخ محمدصادق از بنیان‌ گذاران حوزه علمیه شیراز) بود. پس از گذراندن دوران تحصیلات ابتدائی...

شرح احوال سید علی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید علی نیریزی(فرزند سیدنعیم بزرگ) »
سید علی فرزند سیدنعیم شیخ الاسلام بزرگ، عالم و خوشنویس توانا که در سده سیزده هجری قمری در نی‌ریز می‌زیسته است. همچنان که اشاره شد، خاندان او در شمار عالمان و بزرگان و ادیبان آن دیار بودند. سید علی به احتمال در اواسط نیمه اوّل سده سیزده در نی‌ریز ولادت یافت و در همانجا بالید و تحصیلات خود را به انجام رساند. با توجه به تاریخ آثار به جا مانده از او، به احتمال در اواخر سده سیزده هجری قمری وفات یافته است. از...

در شکایت از روزگار و مذمت مردم زمان خود و گریز به مدح ظلّ السلطان(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
 غلاما خیز و زین برزن سمندِ  برق جولان را                                                     ز قید آخور آخر کن رها،پرنده عقبان  را خرامان خِنگ ، زرین زین ،سوسن گوش، آهن پى                                                   هیونِ  گورْساق، دیوچشم کوهْ کوهان را  همان آهن سُمِ قاقُم  دم صرصر تک  گلگون                                                   ستاره میخ مه نعل مجرد پیک یکران  را  همان رَفرَف   رو آهو دُوِ گیتى نورد من                                                 که گاه پویه...

مسمط بهاریه در مدح امام زمان (عج)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
 شاعر در این قصیده از آیات قرآن بهره جسته و توانایى خود را در اقتباس آیات قرآن در شعر نشان داده است. خدیو  اردیبهشت، خیمه ز گل زد برون                   کشید در باغ و راغ، سپاهى از حد فزون جائهم البیّنات، لعلهم یهتدون                     صبا به تاک، این سخن، گفت ز راز درو "واللّه‏ مُخِرجٌ ماکُنتُم تَکْتُمُون" شقایق افروخت رخ، "یومئذٍ مُسْفِرَه"                      بنفشه جویبار، آمده "مُسْتَبشِرَه " که منهزم شد خزان، "حُمْرٌ مُسْتَنْفِرَه "              شکست و برتافت رخ، "فَرَّتْ مِنْ قَسْوَرَه" کوس بشارت زنید، "لَوْکَرِهَ الْمُشْرِکُون...